pedophilic disorder - pedofili bozukluğu
ergenlik öncesi çocuklarla cinsel ilişkide bulunmakla ilgili hayal (fantasy), dürtü veya davranışlardan sürekli ve yoğun şekilde cinsel keyif almaya, cinsel olarak uyarılmaya ya da cinsel arzu duymaya ilişkin hayal, dürtü veya davranışları içerir. Davranışsal/mental ve bedensel belirtiler/belirleyiciler ve bulgular cinsel haz nesnesinin yaşı, cinsiyeti veya kan bağına göre değişir. Bunlar arasında a. yalnızca çocuklara ilgi duyma (tekeğilimli), b. çocuk ve yetişkinlere ilgi duyma (tekeğilimli olmayan), c. oğlanlara ilgi duyma, d. kızlara ilgi duyma, e. her iki cinsiyete ilgi duyma, f. ensestle sınırlı olup yalnızca kan bağı olan çocuklara ilgi duyma vardır. [Bozukluğa ilişkin belirtilerin/belirleyicilerin tam listesi ve TANI ÖLÇÜTLERİ için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Epidemiyoloji: DSM-5’te PREVALENS konusunda bilgi olmadığı belirtilmektedir. Prevalens erkeklerde %3-5, kadınlarda ise bu oranın bir kesiri olarak tahmin edilmektedir. [Diğer bazı epidemiyolojik bulgular için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Etiyoloji: Başlıca risk faktörleri arasında travmatik beyin hasarı, EPİLEPSİ, PARALİZİ, DEMANS, TOURETTE BOZUKLUĞU, PARKİNSON DEMANSI gibi nörobiyolojik bozukluklar vardır. Diğer risk faktörleri nöropsikolojik özellikler (örn., rahatsız edici, aşırı cinsel istek deneyimlenmesine yol açan temporal lob işlevsel bozukluğu; davranışsal disinhibisyon ile ilgili bozukluklara yol açan prefrontal lob işlevsel bozukluğu; dürtü kontrol bozukluğuna yol açan serotonerjik aktivite azalması; beyinde gelişimsel bozukluk, zeka geriliği); psikososyal özellikler (örn., çocukluk çağında cinsel İSTİSMAR, antisosyal davranış öyküsü ve ANTİSOSYAL KİŞİLİK BOZUKLUĞU) vardır. Sınıflandırma/Tanılama: DSM-IV-TR’de, Eksen I’in altındaki Cinsel Bozukluklar ve Cinsel Kimlik Bozuklukları/Parafililer’de Pedofili olarak yer alır. DSM-5’te, Parafili Bozuklukları ana tanı kategorisinin türüdür (ICD-10-CM kodu: F65.4). [Ana tanı kategorisi altındaki tür (type) ve alt türlerin (subtype) kapsamlı dökümü için DSM-TR-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Tedavi: 1. psikoterapi: Vakanın genel uyum ve uyuncunu artırmada, bozukluğun nüks olasılığını azaltmada bilişsel-davranışçı terapiler, davranışçı terapiler (örn., gevşeme, sistematik duyarsızlaştırma, örtük duyarlılık geliştirme), problem çözme ve sosyal beceri eğitimi, destek grupları gibi destekleyici teknikler uygulanır. 2. farmakoterapi: Seçici serotonin geri alımı inhibitörleri (SSRIs; örn., fluoxetine, escitalopram) kullanılır. Cinsel dürtüleri baskılamak amacıyla testosteron düzeyini düşüren antiandrojen ilaçlar (örn., goserelin acetate, leuprolide acetate) da, vakanın onayını almak koşuluyla, kullanılabilir. bakınız: DSM-5 sınıflandırması karşılaştırınız: gözetlemecilik bozukluğu, göstermecilik bozukluğu, sürtünmecilik bozukluğu, cinsel mazoşizm bozukluğu, cinsel sadizm bozukluğu, fetişizm bozukluğu, travesti bozukluğu, tanımlanmış diğer bir parafili bozukluğu, tanımlanmamış parafili bozukluğu
