excoriation disorder - deri yolma bozukluğu
deriyi, zedelenme ve berelenmeye yol açacak şekilde yinelemeli olarak yolmayı (dermatillomania; skin picking) içerir. Vakanın bu davranışı azaltmak veya durdurmak için başarısız girişimleri olur. [Bozukluğa ilişkin belirtilerin/belirleyicilerin tam listesi ve TANI ÖLÇÜTLERİ için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Epidemiyoloji: DSM-5’te yaşam boyu PREVALENS en az %1.4 olarak verilmektedir. [Diğer bazı epidemiyolojik bulgular için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Etiyoloji: Bozukluğun nedenlerine yönelik yeterli bilgi yoktur; ancak genetik aktarımın risk faktörü olduğu düşünülmektedir. Sınıflandırma/Tanılama: DSM-IV-TR’de bu adla geçmemekte olup Eksen I’in altındaki Başka Bir Yerde Sınıflandırılmamış Dürtü Kontrolü Bozuklukları’nda Başka Türlü Adlandırılamayan (BTA) Dürtü Kontrolü Bozukluğu olarak yer alır. DSM-5’te, Obsesif-Kompulsif Bozukluk ve İlişkili Bozukluklar ana tanı kategorisinin türüdür (ICD-10-CM kodu: L98.1). [Ana tanı kategorisi altındaki tür (type) ve alt türlerin (subtype) kapsamlı dökümü için DSM-TR-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Tedavi: 1. psikoterapi: Vakanın genel uyum ve uyuncunu artırmada, bozukluğun nüks olasılığını azaltmada bilişsel-davranışçı terapiler, alışkanlığı tersine çevirme eğitimi, kabul ve kararlılık terapisi gibi destekleyici teknikler uygulanır. 2. farmakoterapi: Bozukluğa özgü bir ilaç yoktur. Eşhastalanım veya ek belirtiler varsa, bunlarla ilgili ilaç kullanılır. Antidepresanlar grubundan seçici serotonin geri alımı inhibitörleri (SSRIs; örn., venlafaxine, desvenlafaxine, duloxetine) ve antikonvülsanlar/antiepileptikler (örn., lamotrigine, carbamazepin) kullanılabilir. [Tanımlayan/açıklayan: Nörotik deri yolma olarak İngiliz cerrah William James Erasmus Wilson (1875; 1809-1884)] bakınız: DSM-5 sınıflandırması karşılaştırınız: obsesif-kompulsif bozukluk, beden dismorfisi bozukluğu, biriktirme bozukluğu, saç yolma bozukluğu, tanımlanmış diğer bir obsesif-kompulsif ve ilişkili bozukluk, tanımlanmamış obsesif-kompulsif ve ilişkili bozukluk
