Wechsler Memory Scale - Wechsler Bellek Ölçeği
dikkat ve konsantrasyonu, görsel ve sözel belleği anlık ve gecikmeli olarak ölçmek üzere tasarlanmıştır. Ergen ve yetişkinler (16-90 yaş aralığı) için geliştirilmiş kapsamlı bellek bataryaları arasında yer alır. Batarya, 1917-2009 yılları arasında beş aşamada geliştirilmiştir: 1. Wechsler Bellek Ölçeği (WMS;1917). Wechsler’in Korsakoff hastalarında bellek konusunu araştırdığı yüksek lisans tezine dayanan bu bellek ölçeği; bellek olayları (işitsel bellek uzamı, görsel bellek uzamı, eşli öğrenme) ve belleğin temel süreçleri (öğrenme/kayıt, özümseyerek kodlama, geriye getirme) ölçmede kullanılmıştır. 2. Wechsler Bellek Ölçeği-I (WMS-I; 1945). 20-64 yaş aralığı için geliştirilen ölçekte taramaya yönelik olarak zihinsel durum ile zaman ve mekan yönlenimi soruları; öğrenme/kayıt ile ilgili olarak zihinsel kontrol, işitsel ve görsel bellek uzamı soruları; özümseyerek kodlamaya yönelik olarak görsel üretim, mantıksal bellek (anlık) ve bağsal öğrenme soruları yer almıştır. 1917 sürümü, daha çok kısa-süreli belleği ölçen 1945 sürümünden daha başarılı olarak değerlendirilmiştir. 3. Wechsler Bellek Ölçeği-Geliştirilmiş Formu (WMS-R; 1987). 16-74 yaş aralığı için geliştirilen ölçek 13 alt testten oluşturulmuştur. Bu alt testler şunlardır: Tarama için Genel Bilgi ve Yönelim; öğrenme/kayıt için Zihinsel Kontrol, İşitsel Bellek Uzamı, Görsel Bellek Uzamı; özümseyerek kodlama için Mantıksal Bellek-Anlık, Şekil Belleği, Görsel Çağrışım Çiftleri-Anlık, Sözel Çağrışım Çiftleri-Anlık, Görsel Üretim-Anlık; depolama için Mantıksal Bellek-Gecikmeli, Görsel Çağrışım Çiftleri-Gecikmeli, Sözel Çağrışım Çiftleri-Gecikmeli Görsel Üretim- Gecikmeli. Ancak, ölçek, psikometrik özelikleri açısından zayıf bulunmuştur. [Aracın Türk standardizasyonunu geliştiren/aktaran/psikometrik özelliklerini araştıran/araçtaki standardize testlerin psikometrik özellikleriyle ilgili temel ve uygulamalı çalışmaları tarayan: Sirel Karakaş (2004, 2006); Sirel Karakaş ve Elvin Doğutepe Dinçer (2011, çocuk çalışmaları); Sirel Karakaş, Emel Erdoğan Bakar ve Elvin Doğutepe Dinçer (2013, yetişkin çalışmaları)] 4. Wechsler Bellek Ölçeği-III (WMS-III; 1997). 16-89 yaş aralığı için geliştirilen ölçek 10 temel (core), 7 isteğe bağlı (opsiyonel) alt testten oluşturulmuştur. Bir önceki sürümün alt test yapısı korunmuş, özümseyerek kodlama ve depolama alanlarına Yüz, Aile Resimleri ve Kelime Listesi alt testlerinin anlık ve gecikmeli formları konmuştur. Ancak daha önceki sürümlerde de olduğu gibi, faktör analiz çalışmaları, alt testleri desteklememiş; testin uygulama süresinin (100 dakika) uzaması ise yararlılığını olumsuz olarak etkilemiştir. 5. Wechsler Bellek Ölçeği-IV (WMS-IV; 2009). Bu son sürüm 16-90 yaş aralığı için geliştirilmiş olup uygulama süresi 65-80 dakikaya indirilmiştir. Ölçek 12 temel, 1 isteğe bağlı alt testle sınırlandırılmıştır. Bu alt testler: a. tarama için Kısa Zihinsel Durum Muayenesi; b. öğrenme/kayıt için Mekanda Toplama, Sembol Uzamı; c. özümseyerek kodlama için Sözel Çağrışım Çiftleri-Anlık, Mantıksal Bellek-Anlık, Görsel Üretim-Anlık, Şekiller-Anlık; d. depolama için Sözel Çağrışım Çiftleri-Gecikmeli, Mantıksal Bellek-Gecikmeli, Görsel Üretim-Gecikmeli, Şekiller-Gecikmeli olmuştur. Ancak alt test çeşitliliği diğer sürümlerdeki faktör yapısını yine değiştirmemiş, puanlar, işitsel bellek ve görsel bellek faktörleri altında gruplanmıştır. Geliştirilen tablet uygulamasının geleneksel uygulamadan elde edilenle karşılaştırılabilirliği de tartışma konusu olmuştur. Nöropsikolojik araç olarak geliştirilen WMS sürümleri her iki hemisferde hippokampus, mezial temporal lob ve prefrontal korteksin işlevselliğini temsil eder. TEST KULLANICI ÖZELLİK DÜZEYİ: C (APA sistemi). [Orijinal aracı geliştiren/aktaran: David Wechsler (Sürümler/kritik yayınlar: 1917, 1945, 1987, 1997, 2009)] bakınız: Bellek ve Öğrenme Testi-2, Bellek ve Öğrenme Testi-İleri Yaş Sürümü, Kaliforniya Sözel Öğrenme Testi-III, Geniş Kapsamlı Bellek ve Öğrenme Değerlendirmesi-2, Bilişsel Potansiyeller için Nöropsikolojik Test Bataryası