oppositional defiant disorder - karşıt olma, karşı gelme bozukluğu

en az bir kişiyle (kardeş olmayan) ilişkisinde tutarlı olarak sergilenen davranışsal/mental ve bedensel belirtiler/belirleyiciler ve bulguları içerir: a. kızgın/irritabl (fevri) DUYGUDURUM: Vakanın sık sık tepesi atar, alıngandır, çabucak sinirlenir, öfkelenir ve küser. b. tartışmacı/kışkırtıcı davranış: Otorite figürleriyle sık sık tartışır, onların isteklerine veya kurallara uymaz ya da aktif olarak çatışır, sık sık insanları sinirlendirir, kendi hataları veya yanlış davranışları için sıklıkla başkalarını suçlar. c. kindardır, düşmanlık güder. [Bozukluğa ilişkin belirtilerin/belirleyicilerin tam listesi ve TANI ÖLÇÜTLERİ için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Epidemiyoloji: DSM-5’te PREVALENS %1.0-11.0 (ortalama %3.3) olarak verilmektedir. [Diğer bazı epidemiyolojik bulgular için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Etiyoloji: Risk faktörleri arasında psikolojik özellikler (mizaç: örn., yüksek düzey duygusal tepkisellik, düşük engellenme toleransı; duygu düzenlemede sorunlar); psikososyal özellikler (ebeveynlik tarzı: örn., katı, sert, tutarsız, ihmalkar); biyolojik/fizyolojik/sağlıkla ilgili özellikler (örn., düşük kalp atım hızı, deri iletkenliği, bazal kortizol reaktivitesi; beyin yapı ya da işleyişinde farklılıklar: örn., prefrontal korteks ve amigdala) vardır. Sınıflandırma/Tanılama: DSM-IV-TR’de, Eksen I’in altındaki Genellikle İlk Kez Bebeklik, Çocukluk ya da Ergenlik Döneminde Tanısı Konan Bozukluklar/Dikkat Eksikliği ve Yıkıcı Davranış Bozuklukları’nda Karşıt Olma-Karşı Gelme Bozukluğu olarak yer alır. DSM-5’te, Yıkıcı Bozukluklar, Dürtü Denetimi ve Davranım Bozuklukları ana tanı kategorisinin türüdür (ICD-10-CM kodu: F91.3). [Ana tanı kategorisi altındaki tür (type) ve alt türlerin (subtype) kapsamlı dökümü için DSM-TR-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Tedavi: 1. psikoterapi: Vakanın genel uyum ve uyuncunu artırmada, bozukluğun nüks olasılığını azaltmada ebeveyn eğitimi, ebeveyn-çocuk etkileşim terapisi, davranışsal teknikler, problem çözme ve sosyo-duygusal beceri eğitimi gibi destekleyici teknikler kullanılır. 2. farmakoterapi: Bozukluğa özgü bir ilaç yoktur. Eşhastalanım veya ek belirtiler varsa, bunlarla ilgili ilaç kullanılır.   bakınız: DSM-5 sınıflandırması karşılaştırınız: aralıklı patlayıcı bozukluk, davranım bozukluğu, piromani, kleptomani, tanımlanmış diğer bir yıkıcı bozukluk, dürtü denetimi ve davranım bozukluğu, tanımlanmamış yıkıcı bozukluk, dürtü denetimi ve davranım bozukluğu