encopresis - enkoprezis / dışkı kaçırma

dışkı kontrolünün kazanıldığı biyolojik olgunluğa gelinmesine rağmen, yineleyici bir şekilde istemli ya da istemdışı olarak uygunsuz yerlere (örn., giysilerine, döşemeye, yerlere) dışkılama ya da dışkı kaçırmayı içerir. Söz konusu belirti/belirleyici ya da bulgular kabızlık ve taşma kaçırması (overflow inkontinansı) eşliğinde olabilir. [Bozukluğa ilişkin belirtilerin/belirleyicilerin tam listesi ve TANI ÖLÇÜTLERİ için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Epidemiyoloji: DSM-5’te 5 yaş için PREVALENS yaklaşık %1 olup erkeklerde görülme oranı kızlardakine göre daha yüksektir. [Diğer bazı epidemiyolojik bulgular için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Etiyoloji: Fizyolojik, çevresel ve psikolojik faktörler etkilidir. Risk faktörleri arasında biyolojik/fizyolojik/sağlıkla ilgili özellikler (örn., sfinkter kasları kontrol etmede bozukluk, sıvı ya da yarı sıvı dışkı kaçırılmasına yol açan kabızlık, psikojenik megakolon, antikonvülzan ya da öksürük önleyici ilaç kullanımı); psikososyal özellikler (örn., gecikmiş ya da gevşek tuvalet eğitimi, tuvalet alışkanlığının gelişmemiş olması; ebeveynin aşırı koruyucu ya da aşırı hoşgörülü olması; aile içi bozuk etkileşim, birincil bakım veren kişinin hastalanması ya da kaybı) vardır. Sınıflandırma/Tanılama: DSM-IV-TR’de, Eksen I’in altındaki Genellikle İlk Kez Bebeklik Çocukluk ya da Ergenlik Döneminde Tanısı Konan Bozukluklar/Dışa Atım Bozuklukları’nda Enkopreziz olarak yer alır. DSM-5’te, Dışa Atım Bozuklukları ana tanı kategorisinin türüdür (ICD-10-CM kodu: F98.1). [Ana tanı kategorisi altındaki tür (type) ve alt türlerin (subtype) kapsamlı dökümü için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Tedavi: 1. farmakoterapi: Oral laksatifler (örn.,polyethyleneglycol, lactulose) ve antidepresanlar grubundan trisiklik antidepresanlar (örn., imipramine) kullanılır. Liften zengin diyetler önerilir. 2. psikoterapi. Davranışçı terapiler; vakanın genel uyum ve uyuncunu artırmada psikoeğitim ve aile eğitimi gibi destekleyici teknikler uygulanır. [Tanımlayan/açıklayan: M. Weissenberg (1926)]   bakınız: DSM-5 sınıflandırması karşılaştırınız: enürezis, tanımlanmış diğer bir dışa atım bozukluğu, tanımlanmamış dışa atım bozukluğu

Alan Adı:
  • Bozukluk ve Hastalıklar: Nöropsikiyatrik, Klinik Psikolojik
  • Bozukluk ve Hastalıklar: Tedavi

paylaşım

atıf için

Karakaş, S. (2017). Prof. Dr. Sirel Karakaş Psikoloji Sözlüğü:
Bilgisayar Programı ve Veritabanı - www.psikolojisozlugu.com (sürüm: 5.2.0/2022)

3835