persistent motor or vocal tic disorder - süregiden motor ya da sessel tik bozukluğu / süregiden devinsel ya da sesle ilgili istençdışı devinim bozukluğu

18 yaş öncesinde ortaya çıkan; sıklığı azalıp çoğalan, ancak başlangıcı itibarıyla en az bir yıl sürmüş olan; ani, kısa, aralıklı, istemdışı veya yarı-istemli; yalnızca motor ya da yalnızca sessel olan; tek veya çoklu TİK içerir. TOURETTE BOZUKLUĞU’ndan farklı olarak sessel ve motor tikler bir arada bulunmaz. [Bozukluğa ilişkin belirtilerin/belirleyicilerin tam listesi ve TANI ÖLÇÜTLERİ için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Epidemiyoloji: DSM-5’te PREVALENS, yaşam boyu için %3-4, çocukluk dönemi için %5-20 olarak verilmektedir. [Diğer bazı epidemiyolojik bulgular için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Etiyoloji: Biyolojik ve genetik faktörler ağırlıktadır. Biyolojik risk faktörleri arasında erken doğum, 1.5 kg altında doğum ağırlığı, annenin gebelik sırasında sigara ve/veya alkol kullanması, geçirdiği enfeksiyonlar, vakanın beyin yapı ve işlevlerinde farklılıklar vardır. Sınıflandırma/Tanılama: DSM-IV-TR’de, Eksen I’in altındaki Genellikle İlk Kez Bebeklik, Çocukluk ya da Ergenlik Döneminde Tanısı Konan Bozukluklar/Tik Bozuklukları’nda Kronik Motor ya da Vokal Tik Bozukluğu olarak yer alır. DSM-5’te, Nörogelişimsel Bozukluklar ana tanı kategorisi, Tik Bozuklukları türünün alt türüdür (ICD-10-CM kodu: F95.1). [Ana tanı kategorisi altındaki tür (type) ve alt türlerin (subtype) kapsamlı dökümü için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Tedavi: 1. farmakoterapi: antihipertansifler (örn., clonidine, guanfacine; beta blokerleri: örn., propranolol, acebutolol, atenolol) ve atipik antipsikotikler (örn., risperidone, olanzapine, ziprasidone, aripiprazole) kullanılır. 2. psikoterapi: Vakanın genel uyum ve uyuncunu artırmada sosyal beceri eğitimi, uğraş terapisi ve aile eğitimi gibi destekleyici teknikler uygulanır. bakınız: DSM-5 sınıflandırması karşılaştırınız: Tourette bozukluğu, geçici tik bozukluğu, tanımlanmış diğer bir tik bozukluğu, tanımlanmamış tik bozukluğu