binge eating disorder - tıkınırcasına yeme bozukluğu
sadece TIKINMA EPİZOD’larından oluşur. Tıkınma sırasında, yiyecek alımı a. olağandan daha hızlı bir şekilde ve rahatsızlık veren tokluk düzeyine kadar yapılır, b. fiziksel bir açlık hissi olmadan yapılır, c. yenilen miktardan utanıldığı için yalnız başına yapılır, d. sonlandığında, vaka kendinden tiksinir, kendini depresif ve suçlu hisseder. [Bozukluğa ilişkin belirtilerin/belirleyicilerin tam listesi ve TANI ÖLÇÜTLERİ için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Epidemiyoloji: DSM-5’te 18 yaş ve üstü yetişkinler için 12 ay PREVALENS’i kadınlarda %1.6, erkeklerde %0.8 olarak verilmektedir. [Diğer bazı epidemiyolojik bulgular için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Etiyoloji: Yakın dönemde tanımlanmış olan bu bozukluğun etiyolojisine dair sınırlı bilgi bulunmaktadır. Aile üyelerinde görülmesi nedeniyle genetik aktarım üstünde durulmaktadır. Risk faktörleri arasında erken yaşta başlayan kronik ve kısıtlayıcı diyet öyküsü, psikolojik özellikler (mizaç: örn., bağımlılığa yatkınlık, dürtüsellik, heyecan arayışı) vardır. Sınıflandırma/Tanılama: DSM-IV-TR’de bu adla geçmemekte olup Eksen I’in altındaki Yeme Bozuklukları’nda Başka Türlü Adlandırılamayan (BTA) Yeme Bozukluğu olarak yer alır. DSM-5’te, Beslenme ve Yeme Bozuklukları ana tanı kategorisinin türüdür (ICD-10-CM kodu: F50.8). [Ana tanı kategorisi altındaki tür (type) ve alt türlerin (subtype) kapsamlı dökümü için DSM-TR-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Tedavi: 1. psikoterapi: Kilo vermeye yönelik davranışsal programlar uygulanır. Vakanın genel uyum ve uyuncunu artırmada, bozukluğun nüks olasılığını azaltmada bilişsel-davranışçı terapiler, kişiler-arası ilişki terapisi ve diyalektik davranış terapisi gibi destekleyici teknikler kullanılır. 2. sağlıklı beslenme eğitimi verilir. 3. farmakoterapi: Antidepresanlar grubundan seçici serotonin geri alımı inhibitörleri (SSRIs; örn., fluoxetine, citalopram, paroxetine, sertraline), stimülanlar (örn., lisdexamfetamine dimesylate), antikonvülsanlar/antiepileptikler (örn., topiramate) ve antidepresanlar grubundan seçici serotonin geri alımı inhibitörleri (SSRIs; örn., citalopram, fluoxetine, paroxetine, sertraline) kullanılır. [Tanımlayan/açıklayan: Amerikalı psikiyatr Albert Stunkard (1959; 1922-2014)] bakınız: DSM-5 sınıflandırması, tıkınma karşılaştırınız: pika, geviş getirme bozukluğu, kaçıngan/kısıtlı besin alımı bozukluğu, anoreksiya nervosa, bulimiya nervosa, tanımlanmış diğer bir beslenme ve yeme bozukluğu, tanımlanmamış beslenme ve yeme bozukluğu

