sexual sadism disorder - cinsel sadizm bozukluğu / cinsel elezerlik bozukluğu

bir başkasına rızası dışında fiziksel veya psikolojik acı çektirmekten sürekli şekilde yoğun cinsel keyif almaya, cinsel olarak uyarılmaya ya da cinsel arzu duymaya ilişkin hayalleri (fantasy), dürtü veya davranışları içerir. [Bozukluğa ilişkin belirtilerin/belirleyicilerin tam listesi ve TANI ÖLÇÜTLERİ için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Epidemiyoloji: DSM-5’te PREVALENS konusunda bilgi olmadığı belirtilmektedir. Adli ortam prevalensi %2-30 olarak verilmektedir. [Diğer bazı epidemiyolojik bulgular için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Etiyoloji: Sadizmin, DOĞUMSAL bir eğilim olarak normal davranış repertuarında olduğu düşünülmektedir, ancak bu konuda yeterli görgül kanıt bulunmamaktadır. Risk faktörleri arasında psikososyal özellikler (örn., sosyalleşme süreci); psikolojik özellikler (öğrenme geçmişi: örn., sadomazoşistik eğilimlerin normalleştirilmesi veya ödüllendirilmesi; cinsel taciz veya İSTİSMAR) vardır. Sınıflandırma/Tanılama: DSM-IV-TR’de, Eksen I’in altındaki Cinsel Bozukluklar ve Cinsel Kimlik Bozuklukları/Parafililer’de Cinsel Sadizm olarak yer alır. DSM-5’te, Parafili Bozuklukları ana tanı kategorisinin türüdür (ICD-10-CM kodu: F65.51). [Ana tanı kategorisi altındaki tür (type) ve alt türlerin (subtype) kapsamlı dökümü için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Tedavi: Vaka sadistik eğilimler nedeniyle kendini tehlikeye atıyorsa, rahatsızlık hissi ve ilişkisel sorunlar yaşıyorsa, tedavi uygulanır. 1. psikoterapi: Vakanın genel uyum ve uyuncunu artırmada, bozukluğun nüks olasılığını azaltmada bilişsel-davranışçı terapiler, davranışçı terapiler (örn., gevşeme, sistematik duyarsızlaştırma, örtük duyarlılık geliştirme), problem çözme ve sosyal beceri eğitimi, destek grupları gibi destekleyici teknikler uygulanır. 2. farmakoterapi: Seçici serotonin geri alımı inhibitörleri (SSRIs; örn., fluoxetine, escitalopram) kullanılır. Cinsel dürtüleri baskılamak amacıylatestosteron düzeyini düşüren antiandrojen ilaçlar (örn., goserelin acetate, leuprolide acetate) da, vakanın onayını almak koşuluyla, kullanılabilir. [Tanımlayan/açıklayan: Bozukluğun adı, yaşamı ve yazıları sadizmle uyumlu olan Marquis de Sade (1740-1814)’dan gelmektedir.] bakınız: DSM-5 sınıflandırması karşılaştırınız: gözetlemecilik bozukluğu, göstermecilik bozukluğu, sürtünmecilik bozukluğu, cinsel mazoşizm bozukluğu, pedofili bozukluğu, fetişizm bozukluğu, travesti bozukluğu, tanımlanmış diğer bir parafili bozukluğu, tanımlanmamış parafili bozukluğu