schizoaffective disorder - şizoaffektif bozukluk / şizoduygulanımsal bozukluk
ŞİZOFRENİ belirtileriyle eş zamanlı DUYGUDURUM (majör depresyon ya da mani) epizodlarını içerir. Majör duygudurum epizodları, bozukluğun devam ettiği sürenin büyük bir bölümünde vardır; ancak majör duygudurum belirtileri olmaksızın şizofreni belirtilerinin olduğu iki ya da daha fazla haftalık dönemler de vardır. [Bozukluğa ilişkin belirtilerin/belirleyicilerin tam listesi ve TANI ÖLÇÜTLERİ için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Epidemiyoloji: DSM-5’te yaşam boyu için PREVALENS %0.3 olarak verilmektedir. [Diğer bazı epidemiyolojik bulgular için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Etiyoloji: Genetik faktörler ağırlıktadır. Risk faktörleri arasında ailede şizoaffektif bozukluk, ŞİZOFRENİ ve bipolar bozukluklar vardır. Sınıflandırma/Tanılama: DSM-IV-TR’de, Eksen I’in altındaki Şizofreni ve Diğer Psikotik Bozukluklar’da Şizoaffektif Bozukluk olarak yer alır. DSM-5’te, Şizofreni Açılımı Kapsamında ve Psikozla Giden Diğer Bozukluklar ana tanı kategorisinin türüdür (ICD-10-CM kodu alt türler için bildirilmektedir). [Ana tanı kategorisi altındaki tür (type) ve alt türlerin (subtype) kapsamlı dökümü için DSM-TR-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] DSM-5’teki Alt Türler: a. bipolar tür: Şizofreni belirtilerine mani epizodları eşlik eder (ICD-10-CM kodu: F25.0), b. depresyon türü: Şizofreni belirtilerine majör depresyon epizodları eşlik eder (ICD-10-CM kodu: F25.1). Tedavi: 1. farmakoterapi: Özelde atipik antipsikotikler (örn., paliperidone, clozapine) kullanılır. Atipik antipsikotiklerden, bozukluğun durumuna göre duygudurum düzenleyiciler (örn; sodium valproate, carbamezepine) ve antidepresanlardan da yararlanılabilir. 2. psikoterapi: Vakanın genel uyum ve uyuncunu artırmada, bozukluğun nüks olasılığını azaltmada sosyal beceri eğitimi, uğraş terapisi, psikoeğitim ve aile eğitimi gibi destekleyici teknikler uygulanır. [Tanımlayan/açıklayan: Aslen Rus olan Amerikalı psikiyatr Jacob Sergi Kasanin (1933; 1897-1946)] bakınız: DSM-5 sınıflandırması karşılaştırınız: delüzyonel bozukluk, kısa psikotik bozukluk, şizofreniform bozukluk, şizofreni, tanımlanmış diğer bir şizofreni açılımı kapsamında ve psikozla giden bozukluk, tanımlanmamış şizofreni açılımı kapsamında ve psikozla giden bozukluk
