explanation - açıklama

pozitif bilimlerin amaçlarından ikincisi. Bilim dalının konusuna giren olay ve olguların, doğa olayları arasındaki ilişkileri belirten beyanların ortaya konmasını içerir. Görgül verilerle desteklenme durumuna göre, NEDENSELLİK BİLDİRİMLERİ, en güçlü olandan en zayıf olana doğru yasa, ilke, maksim ve kanon olarak değişir. Diğer açıklama türü, nedensellik ilişkilerini ortaya koyan KURAM’ların oluşturulmasıdır. Bilimde neden görgül bir etken (bağımsız değişken olarak değişimlenen uyarıcı) olabileceği gibi uyarıcı ve davranış arasına giren bir ara değişken, yani bir kavram olabilir. Bazı açıklayıcı kavramlar varsayımsal (örn., libido) olup sağladığı sözde açıklama bir kısırdöngü niteliğindedir. Bilimdeki açıklayıcı kavramların, uyarıcı ve davranış ile gözlenebilir ve ölçülebilir ilişkileri olmalıdır. Örnek: Bir ara değişken olan öğrenilmiş çaresizlik, bağımsız değişken olan çözümü olmayan sorun ve bağımlı değişken olan depresyon belirtileri arasındaki ilişkiden çıkarsanır. bakınız: pozitif bilim karşılaştırınız: betimleme, kontrol, yordama