Electra complex - Elektra kompleksi

“Elektra” terimi ağabeyi Orestes ile birlikte, babalarının katli nedeniyle annelerinin ölümünü planlayan mitolojik karakterin adından gelir. Electra compleksi, kız çocuğunun penisi olan babaya sahip olma arzusu içinde anneyle rekabete girmesi, anneyi de onu bir penisten mahrum ettiği için suçlamasını içerir. ÖDİPUS KOMPLEKSİ’nin kızlardaki analoğudur. Ancak Elektra kompleksinin çözümü Ödipus kompleksinden çok daha karmaşık ve girifttir. Elektra kompleksini başlatan olaylar dizisi şöyledir: Kız çocuk penisi görmüş, bunun kendisinde olmadığını fark etmiştir. O da bir penise sahip olmak ister (penis kıskançlığı/hasedi), penis için maskulinite kompleksi de geliştirebilir. Sorunu, dünyaya onu eksik getiren annede bulur. Sigmund Freud (1856- 1939)’a göre, onu kastrasyona uğrattığını düşündüğü için, kız çocuk, anneye olan duygularından vazgeçer, anneden uzaklaşır. Jeanne Lampl de-Groot (1895- 1987)’a göre ise kız çocuğun birinci sevgi nesnesi annedir. Bunun için babayla mücadele etmek ister. Ancak anatomik ve cinsel farkları keşfedince hayal kırıklığına uğrar. Organının başlangıçta erkeğinki gibi olduğunu, bunun, anneye olan yasak aşkı nedeniyle ceza olarak kendisinden alındığını düşünür. Kız çocuk Elektra kompleksini şöyle çözer: 1. sorunla yüzleşir, kastrasyonu yadsır (kompleks geçersizleşir). 2. anneyi arzu etmekten (NEGATİF ÖDİPUS KOMPLEKS) vazgeçer. Anneyle libidinal ilişki, yerini, anneyle özdeşim kurmaya bırakır; penise sahip olma arzusu, bir çocuğa sahip olma arzusu ile yer değiştirir. 3. Elektra kompleksi gelişir. Bu kompleks nedeniyle kız çocuk babayı arzu eder, sevgi nesnesi baba, kıskançlık nesnesi anne olur (POZİTİF ÖDİPUS KOMPLEKSİ). Freud bu süreci Ödipus kompleksinin dişi tipi olarak değerlendirir. [Geliştiren/aktaran: İsveçli psikiyatr Carl Gustav Jung (1875-1961)] bakınız: analitik psikoloji , penis kıskançlığı , psikoseksüel gelişim karşılaştırınız: Ödipus kompleksi

Alan Adı:
  • Psikanaliz
  • Klinik Psikoloji
  • Gelişim Psikolojisi

paylaşım

atıf için

Karakaş, S. (2017). Prof. Dr. Sirel Karakaş Psikoloji Sözlüğü:
Bilgisayar Programı ve Veritabanı - www.psikolojisozlugu.com (sürüm: 5.2.0/2022)

3835