alcohol withdrawal - alkol yoksunluğu

yüksek miktarlarda ve uzun süreli kullanıma son verilmesini (ya da miktarın azaltılmasını) takiben (söz konusu süre birkaç saatten birkaç güne kadar değişebilir) ortaya çıkan bozuklukları içerir. Davranışsal/mental ve bedensel belirtiler/belirleyiciler ya da bulgular otonom sinir sistemi bozuklukları (örn., terleme, halsizlik, taşikardi, solunumun hızlanması, tansiyonda değişkenlik, bulantı, kusma, ağız kuruluğu, iştahsızlık), nörolojik hastalık ve bozukluklar (örn., dizartri, derin tendon reflekslerinde artma, el, dil ve göz kapaklarında tremor, kaslarda myoklonik kasılma, baş ağrısı, jeneralize tonik-klonik NÖBET, alt ve üst ekstremitelerde spazmodik kasılmalar) ve psikiyatrik bozukluklar (örn., sıkıntı, huzursuzluk, uyku bozukluğu, kısa süreli varsanı ve yanılsamalar) ile ilgilidir. [Bozukluğa ilişkin belirtilerin/belirleyicilerin tam listesi ve TANI ÖLÇÜTLERİ için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.]. Epidemiyoloji: DSM-5’te alkol kullanım bozukluğu olan orta sosyokültürel düzeydeki vakaların %50’sinin, evsizlerin %80’inin yoksunluk sendromu yaşadıkları, yoksunluk sendromu olanların %10’undan azında deliryum ve nöbet olduğu belirtilmektedir. [Diğer bazı epidemiyolojik bulgular için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Etiyoloji: Psikolojik ve çevresel faktörler etkilidir. Risk faktörleri arasında aşırı alkol kullanımı (resmi kayıtlara göre haftalık, örneğin damıtılmış içki miktarının erkeklerde 0.66 litrenin, kadınlarda 0.35/0.53 litrenin üstünde olması); demografik özellikler (kadın olma, 15-22 yaş aralığında olma); psikolojik özellikler (örn., düşük benlik saygısı, düşük öz-değer, yüksek risk alma davranışı); psikiyatrik bozukluklar (örn., dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu, depresyon, bipolar bozukluk, birinci derece akrabalarda alkol/veya madde kullanım bozukluğu) vardır. Sınıflandırma/Tanılama: DSM-IV-TR’de, Eksen I’in altındaki Madde Kullanımı ile İlişkili Bozukluklar/Alkolle ilişkili Bozukluklar/ Alkolün Yol açtığı Bozukluklar’da Alkol Yoksunluğu olarak yer alır. DSM-5’te, Maddeyle İlişkili Bozukluklar ve Bağımlılık Bozuklukları ana tanı kategorisi, Maddeyle İlişkili Bozukluklar/Alkolle İlişkili Bozukluklar türünün alt türüdür (ICD-10-CM kodu alt türler için bildirilmektedir). [Ana tanı kategorisi altındaki tür (type) ve alt türlerin (subtype) kapsamlı dökümü için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] DSM-5’teki Alt Türler: a. algı bozuklukları olmayan (ICD-10-CM kodu: 10.239), b. algı bozuklukları olan (ICD-10-CM kodu: 10.232). Tedavi: 1. tıbbi önlem ve müdahaleler: Hafif yoksunluk belirtileri gösteren vakaya koruyucu ve destekleyici tıbbi uygulamalar yapılır. Ağır yoksunluk belirtileri gösteren vakada aritmi, nöbet, deliryum ve ölümü engellemeye yönelik önlem ve müdahaleler (örn., hidrasyon; IV yoldan sıvı ve elektrolit takviyesi) ve destekleyici uygulamalar (örn., alkolden uzak durma, yeterli istirahat ve uygun beslenme, çevresel uyarıcıları azaltma) yapılır. 2. farmakoterapi: Sedatif, hipnotik ya da anksiyolitik (benzodiazepinler: örn., diazepam, lorazepam), antikonvülsanlar/antiepileptikler (örn., valproic acid, carbamazepine) ve otonom sinir sistemi belirtilerine yönelik ilaçlar (örn., atenolol, propranolol) kullanılır. Ayrıca kalsiyum, magnezyum, vitamin ve protein replasmanı uygulanır. bakınız: DSM-5 sınıflandırması karşılaştırınız: alkol kullanım bozukluğu, alkol intoksikasyonu, tanımlanmamış alkolle ilişkili bozukluk