control variable - kontrol değişkeni

deneyde etkisi merak edilmeyen ancak bağımlı değişken olarak ölçülen davranışı etkileme potansiyeli olan “z” değişkeni. Araştırma desenlerindeki Z değişkenleri çeşitli deneysel veya istatistiksel tekniklerle kontrol edilir. 1. eliminasyon: Z değişkeninin etkisini tamamen ortadan kaldırır. 2. sabitleme: Z değişkeninin tüm deney koşullarını ve katılımcıları aynı oranda etkilemesini sağlar. 3. bağımsız değişken haline getirme: Z değişkeninin etkisinin gözlenip ölçülmesini sağlar. 4. istatistiksel kontrol: Deneysel işlemlerle kontrol edilemeyen Z değişkeninin etkisini istatistiksel olarak ortadan kaldırır. bakınız: bozucu etki, karıştırıcı etki karşılaştırınız: bağımlı değişken, bağımsız değişken