factor analysis - faktör analizi

değişkenler arasındaki karşılıklı ilişkileri, daha az sayıdaki değişkene indirgeyen geniş bir matematiksel işlemler ailesi. Değişkenlere ortak olan varyansları analiz eder. Gözlenen (manifest) değişken gruplarına yol açan faktörleri bulmada ya da çok sayıdaki değişkeni az sayıdaki değişkene indirgemede kullanılır. Türleri: a. açımlayıcı faktör analizi (exploratory factor analysis), gözlenen değişkenlerin hangi faktörler altında gruplandığını ortaya koymada, her bir faktörün ve ayrıca tüm faktörlerin varyansı açıklamaya katkısını hesaplamada kullanılır. b. doğrulayıcı faktör analizi (confirmatory factor analysis), gözlenen (bağımsız ya da yordayıcı) değişkenlerle yine gözlenen (bağımlı ya da yordanan) değişkenler arasında olduğu varsayılan GİZİL DEĞİŞKEN’leri ve bunların kendi aralarındaki ilişkileri kurgulayan bir denenceyi ya da modeli test etmede kullanılır. Kısaltmaları LISREL (Linear Structural Relations) ve AMOS (Analysis of Moment Structures) olan yazılımlar kullanılarak hesaplanır. bakınız: faktör döndürme , gözlenen değişken karşılaştırınız: temel bileşenler analizi