other (or unknown) substance withdrawal - diğer (ya da bilinmeyen) bir madde yoksunluğu

yüksek miktarlarda ve uzun süreli diğer (ya da bilinmeyen) madde kullanımına son verilmesini (ya da miktarın azaltılmasını) takiben ortaya çıkan bozuklukları ve ilgili davranışsal/mental ve bedensel belirtiler/belirleyiciler ya da bulguları içerir. [Bozukluğa ilişkin belirtilerin/belirleyicilerin tam listesi ve TANI ÖLÇÜTLERİ için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Epidemiyoloji: DSM-5’te PREVALENS konusunda bilgi olmadığı belirtilmektedir. [Diğer bazı epidemiyolojik bulgular için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Etiyoloji: Biyolojik, psikolojik ve çevresel faktörler etkilidir. Risk faktörleri arasında demografik özellikler (örn., erkek olma, düşük sosyoekonomik düzey); psikososyal özellikler (örn., maddeye erişim ve onu elde etme kolaylığı, madde kullanan akran grubu içinde olma, parçalanmış aile, ebeveynlerden birinin ölümü, ebeveyn destek ve denetiminde yetersizlik, anne ve baba tarafından uygulanan disiplinde tutarsızlık, suç geçmişi ve/veya hapishane yaşantısı); psikiyatrik bozukluklar depresyon, bipolar bozukluk, şizofreni, antisosyal kişilik bozukluğu, dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu); biyolojik/fizyolojik/sağlıkla ilgili özellikler (örn., uzun süreli ve yüksek dozda tedavi amaçlı uyarıcı kullanma, alkol ve/veya madde kullanım bozukluğu) vardır. Sınıflandırma/Tanılama: DSM-IV-TR’de, Madde Kullanımı ile İlişkili Bozukluklar/Diğer (ya da Bilinmeyen) Bir Madde Kullanımı ile İlişkili Bozukluklar/ Diğer (ya da Bilinmeyen) Bir Madde Kullanımının Yol Açtığı Bozukluklar’da Diğer (ya da Bilinmeyen) Bir Madde Yoksunluğu olarak yer alır. DSM-5’te, Maddeyle İlişkili Bozukluklar ve Bağımlılık Bozuklukları ana tanı kategorisi, Maddeyle İlişkili Bozukluklar/ Diğer (ya da Bilinmeyen) Bir Maddeyle İlişkili Bozukluklar türünün alt türüdür (ICD-10-CM kodu: 19.239). [Ana tanı kategorisi altındaki tür (type) ve alt türlerin (subtype) kapsamlı dökümü için DSM-5’e (Köroğlu, 2014) bakınız.] Tedavi: 1. tıbbi önlem ve müdahaleler: Hafif yoksunluk belirtileri gösteren vakaya koruyucu ve destekleyici tıbbi uygulamalar yapılır. Ağır yoksunluk belirtileri gösteren vakada aritmi, NÖBET, deliryum ve ölümü engellemeye yönelik destekleyici (örn., madden uzak durma, yeterli istirahat ve uygun beslenme, çevresel uyarıcıları azaltma) önlem ve müdahaleler (örn., hidrasyon; IV yoldan sıvı ve elektrolit takviyesi) yapılır. 2. psikoterapi: Bilişsel-davranışçı terapiler; vakanın genel uyum ve uyuncunu artırmada motivasyon artırma terapisi ve istendik davranışların pekiştirilmesini içeren bağıllık yönetimi (contingency management) gibi destekleyici teknikler uygulanır. bakınız: DSM-5 sınıflandırması karşılaştırınız: diğer (ya da bilinmeyen) bir madde kullanım bozukluğu, diğer (ya da bilinmeyen) bir madde intoksikasyonu, tanımlanmamış diğer (ya da bilinmeyen) bir maddeyle ilişkili bozukluk